ایران می‌خواهد کره شمالی شود؟ اما نمی‌تواند!
۱۳۹۱ فروردین ۲۴, پنجشنبه
خبر لغو مجوز فعالیت خبرگزاری رویترز و باز پس گیری کارت ۱۱ نفر از خبرنگاران رویترز در ایران توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (۱) دست مایه مقایسه شد بین ایران و کره شمالی. هرچند این دو کشور از لحاظ ساختار سیاسی و ارتباط با جهان با یکدیگر تفاوت‌های فاحشی دارند. اما در برخی موارد می‌توان مقایسه‌ای بین این دو کشور انجام داد.
کره شمالی چند ماه پیش برای اولین بار بدون محدودیت زمانی به خبرگزاری اسوشیتد پرس اجازه فعالیت در خاک این کشور و پایتخت آن، پیونگ یانگ را داد. کره شمالی به دلایل بسیاری کشور عجیبی است. کشوری که تنها بازمانده جنگ سرد در میان چند غول اقتصادی، مانند کره جنوبی، ژاپن و چین قرار گرفته. این کشور از زمان روی کار آمدن کیم ایل سونگ، رهبر کبیر در سال ۱۹۴۸ در‌هایش را به روی تمام دنیا بست و به ارتباطی محدود با کشورهای کمونیستی بلوک شرق، مانند چین و شوروی بسنده کرد. کشورهایی که همچنان تنها حامی‌های اقتصادی کره شمالی محسوب می‌شوند – البته باید متذکر شد که ارتباط کره شمالی با فروپاشی شوروی رو به افول گذاشت و پس از تجدید روابط چین و کره جنوبی، وضعیت ارتباط اقتصادی بین کره شمالی و چین نیز با مشکلات زیادی رو برو شد که بلاخره در آستانه قرن ۲۱ کیم جونگ ایل، رهبر عزیز و فرزند کیم ایل سونگ با اتخاذ سیاست‌های اقتصادی مشابه دنگ شیائوپینگ رهبر جمهوری خلق چین، سعی در بهبود وضعیت اقتصادی کشور داشت – اما این وقایع پس از فروپاشی بلوک شرق شرایط بدتری را برای کره شمالی به وجود آورد، قحطی‌های شدید و فقر گسترده.
یکی از دلایل عمده فقر در کره شمالی اعمال سیاست‌های میلیتاریستی توسط حکومت این کشور است، زیرا به نظر اولین و آخرین رئیس جمهور این کشور کیم ایل سونگ، برای داشتن کشوری قدرتمند باید ارتشی قدرتمند داشت. اما این سیاست‌ها هرچند باعث فقر شدید این کشور و همین طور گوشه گیری از جهان شده است اما هم چنان مهم‌ترین ساختار این کشور است. در این نگاه می‌توان کره شمالی را تا حدودی با ایران در چند سال اخیر مقایسه کرد. کره شمالی تلاش بسیاری برای دستیابی به بمب اتمی داشته است، که این تلاش‌ها مولد تحریم‌های گوناگون بین المللی شده. در ایران نیز با وجود فشارهای مضاعف بین المللی، تحریم‌های گوناگون، افزایش نارضایتی عمومی به دلیل مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و... هم چنان حکومت به دست یابی به انرژی هسته‌ای تاکید فراوان دارد. (۲) (۳) (۴)
دلیل عمده‌ای که بخواهیم به عنوان دلیل موفقیت کره شمالی در اتخاذ چنین تصمیمی بدانیم، عدم وجود اپوزوسیون و ارتباطات بین المللی در این کشور است. بر اساس احتمالات، کره شمالی بیش از ۳۰۰ هزار زندانی سیاسی دارد. البته به این آمار نمی‌توان اتکا کرد. چرا که هیچ مرجع بین المللی امکان دسترسی به آمار و اطلاعات از درون این کشور را ندارد. اما چیزی که عیان است، مقابله شدید حکومت کمونیستی کره شمالی با هر تفکر منتقدانه است. هرچند در دهه اخیر اطلاعات مردم همسایه شمالی، سیزدهمین اقتصاد بزرگ دنیا – کره جنوبی – و چین افزایش چشم گیری یافته است، اما همچنان وسایل ارتباط جمعی مانند کامپیو‌تر، موبایل و اینترنت نایاب است. تمامی این عوامل در کنار یک ساختار انتظامی-امنیتی قوی، که توانسته بیش از ۳۰۰۰۰۰ نفر را به کار بگمارد، هرگونه تغییر و تحول دموکراتیک و یا اعتراض مدنی را در این کشور خاموش کرده است. (۵) این وضعیت مدیون بنیان گذار کره شمالی، کیم ایل سونگ است و همین مهم باعث شده است که دست تمامی مسئولین، خاندان حاکم و مقامات ارشد نظامی برای هر نوع فسادی باز باشد.
اما در مقایسه این شرایط با ایران به این نتیجه می‌رسیم که شکل گیری چنین ساختاری در ایران غیر ممکن به نظر می‌رسد. حضور خبرنگاران خارجی – هرچند به صورت محدود –، روابط بین المللی، ارتباطات هرچند محدود اینترنتی، ارتباط مردم با بیرون مرزهای ایران، شکل گیری ساختار هرچند فاسد و ناکامل اقتصاد خصوصی و بسیاری موارد دیگر باعث می‌شود شرایط ایران با کره شمالی قیاس مع الفارغ به نظر برسد. اما فعالیت‌های حکومت در ایران، به خصوص پس از انتخابات ریاست جمهوری در سال ۸۸ در ایران، نشان دهنده تمایل دولت ایران، برای هرچه محدود کردن فضای ارتباطی، خبرسازی و نوعی شست و شوی مغزی ایرانیان است. چیزی که بیشتر شبیه به فعالیت‌های کره شمالی برای رام کردن مردم خود انجام می‌دهد.
اما حضور یک خبرگزاری مستقل خارجی در پیونگ یانگ و بسته شدن یک خبرگزاری بین المللی در تهران، غرابت ایران و کره شمالی را برای مقایسه‌ای حداقل در بحث روابط بین الملل نمایش می‌دهد. هرچند به نظر نمی‌رسد، رهبر جدید کره شمالی، تمایل چندانی برای تغییر منش سیاسی در کشورش داشته باشد، اما رخدادی این چنینی، می‌تواند، بسیاری از رازهای موجود در این کشور را برملا کند و بسیاری از سوالات را پاسخ گوید. هرچند فعالیت این خبرگزاری نیز تحت نظر شدید حکومت پیونگ یانگ صورت می‌گیرد، اما به نظر می‌رسد بتواند بسیاری از محدودیت‌ها در این کشور کمونیستی را تحت الشعاع خود قرار دهد.
اما به عکس در ایران، با بسته شدن دفتر یک خبرگزاری خارجی، تنها هزینه اضافی با بار تبلیغی منفی برای حکومت ایران به وجود می‌آورد. چون با وجود فیلترینگ شدید اینترنت در ایران و محدودیت‌های موجود برای استفاده از شبکه‌های ارتباطی مجازی، هم چنان ایرانیان سعی در بازنشر خبرهای کشور در بیرون مرزهای ایران دارند. عملی که به نظر می‌رسد، تفاوت فاحش مردم را به نمایش بگذارد.
اما سوالی که در ایران از تاکسی تا احزاب بر سر آن بحث می‌کنند، تمایل حکومت برای رسیدن به وضعیت کره شمالی از لحاظ ارتباطات بین المللی و کنترل بر افکار عمومی است، بحثی که با وجود اظهارات بالا، باید اذعان داشت غیر واقعی می‌نماید. شاید حکومت تمایل داشته باشد چنین مدلی را در کشور پیاده سازی کند، ولی وجود راه‌های ارتباطی فراوان، سرانه درآمد و ساختار ارتباطی و فکری مردم ایران، چنین امری محال به نظر می‌رسد. اما مساله مهمی که باید به آن توجه داشت، تمایل حکومت به ایجاد جنگ است. در چنین شرایطی دست حکومت برای اعمال فشار‌ها و محدودیت‌های بیشتر باز می‌شود. شکل گیری کمپین‌های صلح حتی در فضای مجازی در معادلات بین المللی می‌تواند تاثیر مثبتی در جلوگیری از جنگ‌های احتمالی داشته باشد. جنگی که می‌تواند گام به گام ایران را به شرایط خفقان نزدیک کند.
در شرایط جنگی حکومت توانایی توجیه اعمال خشونت بار بیشتری خواهد داشت، فشارهای اقتصادی را به عامل جنگ ارتباط می‌دهد و با استفاده از احساسات مردم، می‌تواند مجددا مشروعیتی هرچند کوتاه برای خود دست و پا کند. در حال حاضر بیشترین احتمال درگیری نظامی، درگیری بین ایران و اسرائیل است، جنگی که به زعم بسیاری یک جنگ محدود است. که در صورت بروز چنین جنگی شرایط لازم برای برقراری یک حکومت نظامی درایران فراهم می‌شود. حال مساله‌ای که باید به آن توجه کرد، راه‌های جلوگیری از چنین درگیری نظامی است. شاید تنها راه موجود بعد از می‌انجی گری‌های سیاسی که با توجه به شرایط کنونی ایران، نشان داده‌اند کمتر تاثیر لازم را دارد، شکل گیری کمپین‌های مردمی برای تلطیف افکار عمومی است. کاری که رونی ادری، معلم اسرائیلی با ارسال یک ویدئو به یوتیوب آغاز کرد و اکنون با استقبال چشم گیری در سراسر دنیا روبرو شده است. در مقابل ایرانیان نیز با برپایی کمپینی به نام «From Iran for Peace And Democracy» به حرکت این معلم اسرائیلی پاسخ گفته‌اند. هرچند کمپین ایرانی‌ها به دلیل شرایط حاکم بر کشور، توانایی ظهور و بروز علنی در نهادهای سیاسی را ندارد، اما می‌تواند در کاهش تنش و افزایش فشار افکار عمومی بر روی سیاست مداران تاثیر بسیار زیادی داشته باشد. از این رو نهادهای بین المللی باید توجه بیشتری به این چنین کمپین‌هایی نشان دهند. زیرا این کمپین‌ها به نظر می‌رسد آخرین راه برای جلوگیری از سقوط ایران به سمت حکومتی میلیتاریستی و افزایش خفقان در کشور است.
منابع:
۱- خبرگزاری بی‌بی سی فارسی
۲، ۴، ۳- ویکی پدیا، کره شمالی، کره جنوبی، کیم ایل سونگ، کیم جونگ ایل، کیم جونگ اون
۵- چراغ آزادی، با کیم جونگ اون آشنا شوید
این مطلب اولین بار در سایت چراغ آزادی منتشر شده است
کره شمالی چند ماه پیش برای اولین بار بدون محدودیت زمانی به خبرگزاری اسوشیتد پرس اجازه فعالیت در خاک این کشور و پایتخت آن، پیونگ یانگ را داد. کره شمالی به دلایل بسیاری کشور عجیبی است. کشوری که تنها بازمانده جنگ سرد در میان چند غول اقتصادی، مانند کره جنوبی، ژاپن و چین قرار گرفته. این کشور از زمان روی کار آمدن کیم ایل سونگ، رهبر کبیر در سال ۱۹۴۸ در‌هایش را به روی تمام دنیا بست و به ارتباطی محدود با کشورهای کمونیستی بلوک شرق، مانند چین و شوروی بسنده کرد. کشورهایی که همچنان تنها حامی‌های اقتصادی کره شمالی محسوب می‌شوند – البته باید متذکر شد که ارتباط کره شمالی با فروپاشی شوروی رو به افول گذاشت و پس از تجدید روابط چین و کره جنوبی، وضعیت ارتباط اقتصادی بین کره شمالی و چین نیز با مشکلات زیادی رو برو شد که بلاخره در آستانه قرن ۲۱ کیم جونگ ایل، رهبر عزیز و فرزند کیم ایل سونگ با اتخاذ سیاست‌های اقتصادی مشابه دنگ شیائوپینگ رهبر جمهوری خلق چین، سعی در بهبود وضعیت اقتصادی کشور داشت – اما این وقایع پس از فروپاشی بلوک شرق شرایط بدتری را برای کره شمالی به وجود آورد، قحطی‌های شدید و فقر گسترده.
یکی از دلایل عمده فقر در کره شمالی اعمال سیاست‌های میلیتاریستی توسط حکومت این کشور است، زیرا به نظر اولین و آخرین رئیس جمهور این کشور کیم ایل سونگ، برای داشتن کشوری قدرتمند باید ارتشی قدرتمند داشت. اما این سیاست‌ها هرچند باعث فقر شدید این کشور و همین طور گوشه گیری از جهان شده است اما هم چنان مهم‌ترین ساختار این کشور است. در این نگاه می‌توان کره شمالی را تا حدودی با ایران در چند سال اخیر مقایسه کرد. کره شمالی تلاش بسیاری برای دستیابی به بمب اتمی داشته است، که این تلاش‌ها مولد تحریم‌های گوناگون بین المللی شده. در ایران نیز با وجود فشارهای مضاعف بین المللی، تحریم‌های گوناگون، افزایش نارضایتی عمومی به دلیل مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و... هم چنان حکومت به دست یابی به انرژی هسته‌ای تاکید فراوان دارد. (۲) (۳) (۴)
دلیل عمده‌ای که بخواهیم به عنوان دلیل موفقیت کره شمالی در اتخاذ چنین تصمیمی بدانیم، عدم وجود اپوزوسیون و ارتباطات بین المللی در این کشور است. بر اساس احتمالات، کره شمالی بیش از ۳۰۰ هزار زندانی سیاسی دارد. البته به این آمار نمی‌توان اتکا کرد. چرا که هیچ مرجع بین المللی امکان دسترسی به آمار و اطلاعات از درون این کشور را ندارد. اما چیزی که عیان است، مقابله شدید حکومت کمونیستی کره شمالی با هر تفکر منتقدانه است. هرچند در دهه اخیر اطلاعات مردم همسایه شمالی، سیزدهمین اقتصاد بزرگ دنیا – کره جنوبی – و چین افزایش چشم گیری یافته است، اما همچنان وسایل ارتباط جمعی مانند کامپیو‌تر، موبایل و اینترنت نایاب است. تمامی این عوامل در کنار یک ساختار انتظامی-امنیتی قوی، که توانسته بیش از ۳۰۰۰۰۰ نفر را به کار بگمارد، هرگونه تغییر و تحول دموکراتیک و یا اعتراض مدنی را در این کشور خاموش کرده است. (۵) این وضعیت مدیون بنیان گذار کره شمالی، کیم ایل سونگ است و همین مهم باعث شده است که دست تمامی مسئولین، خاندان حاکم و مقامات ارشد نظامی برای هر نوع فسادی باز باشد.
اما در مقایسه این شرایط با ایران به این نتیجه می‌رسیم که شکل گیری چنین ساختاری در ایران غیر ممکن به نظر می‌رسد. حضور خبرنگاران خارجی – هرچند به صورت محدود –، روابط بین المللی، ارتباطات هرچند محدود اینترنتی، ارتباط مردم با بیرون مرزهای ایران، شکل گیری ساختار هرچند فاسد و ناکامل اقتصاد خصوصی و بسیاری موارد دیگر باعث می‌شود شرایط ایران با کره شمالی قیاس مع الفارغ به نظر برسد. اما فعالیت‌های حکومت در ایران، به خصوص پس از انتخابات ریاست جمهوری در سال ۸۸ در ایران، نشان دهنده تمایل دولت ایران، برای هرچه محدود کردن فضای ارتباطی، خبرسازی و نوعی شست و شوی مغزی ایرانیان است. چیزی که بیشتر شبیه به فعالیت‌های کره شمالی برای رام کردن مردم خود انجام می‌دهد.
اما حضور یک خبرگزاری مستقل خارجی در پیونگ یانگ و بسته شدن یک خبرگزاری بین المللی در تهران، غرابت ایران و کره شمالی را برای مقایسه‌ای حداقل در بحث روابط بین الملل نمایش می‌دهد. هرچند به نظر نمی‌رسد، رهبر جدید کره شمالی، تمایل چندانی برای تغییر منش سیاسی در کشورش داشته باشد، اما رخدادی این چنینی، می‌تواند، بسیاری از رازهای موجود در این کشور را برملا کند و بسیاری از سوالات را پاسخ گوید. هرچند فعالیت این خبرگزاری نیز تحت نظر شدید حکومت پیونگ یانگ صورت می‌گیرد، اما به نظر می‌رسد بتواند بسیاری از محدودیت‌ها در این کشور کمونیستی را تحت الشعاع خود قرار دهد.
اما به عکس در ایران، با بسته شدن دفتر یک خبرگزاری خارجی، تنها هزینه اضافی با بار تبلیغی منفی برای حکومت ایران به وجود می‌آورد. چون با وجود فیلترینگ شدید اینترنت در ایران و محدودیت‌های موجود برای استفاده از شبکه‌های ارتباطی مجازی، هم چنان ایرانیان سعی در بازنشر خبرهای کشور در بیرون مرزهای ایران دارند. عملی که به نظر می‌رسد، تفاوت فاحش مردم را به نمایش بگذارد.
اما سوالی که در ایران از تاکسی تا احزاب بر سر آن بحث می‌کنند، تمایل حکومت برای رسیدن به وضعیت کره شمالی از لحاظ ارتباطات بین المللی و کنترل بر افکار عمومی است، بحثی که با وجود اظهارات بالا، باید اذعان داشت غیر واقعی می‌نماید. شاید حکومت تمایل داشته باشد چنین مدلی را در کشور پیاده سازی کند، ولی وجود راه‌های ارتباطی فراوان، سرانه درآمد و ساختار ارتباطی و فکری مردم ایران، چنین امری محال به نظر می‌رسد. اما مساله مهمی که باید به آن توجه داشت، تمایل حکومت به ایجاد جنگ است. در چنین شرایطی دست حکومت برای اعمال فشار‌ها و محدودیت‌های بیشتر باز می‌شود. شکل گیری کمپین‌های صلح حتی در فضای مجازی در معادلات بین المللی می‌تواند تاثیر مثبتی در جلوگیری از جنگ‌های احتمالی داشته باشد. جنگی که می‌تواند گام به گام ایران را به شرایط خفقان نزدیک کند.
در شرایط جنگی حکومت توانایی توجیه اعمال خشونت بار بیشتری خواهد داشت، فشارهای اقتصادی را به عامل جنگ ارتباط می‌دهد و با استفاده از احساسات مردم، می‌تواند مجددا مشروعیتی هرچند کوتاه برای خود دست و پا کند. در حال حاضر بیشترین احتمال درگیری نظامی، درگیری بین ایران و اسرائیل است، جنگی که به زعم بسیاری یک جنگ محدود است. که در صورت بروز چنین جنگی شرایط لازم برای برقراری یک حکومت نظامی درایران فراهم می‌شود. حال مساله‌ای که باید به آن توجه کرد، راه‌های جلوگیری از چنین درگیری نظامی است. شاید تنها راه موجود بعد از می‌انجی گری‌های سیاسی که با توجه به شرایط کنونی ایران، نشان داده‌اند کمتر تاثیر لازم را دارد، شکل گیری کمپین‌های مردمی برای تلطیف افکار عمومی است. کاری که رونی ادری، معلم اسرائیلی با ارسال یک ویدئو به یوتیوب آغاز کرد و اکنون با استقبال چشم گیری در سراسر دنیا روبرو شده است. در مقابل ایرانیان نیز با برپایی کمپینی به نام «From Iran for Peace And Democracy» به حرکت این معلم اسرائیلی پاسخ گفته‌اند. هرچند کمپین ایرانی‌ها به دلیل شرایط حاکم بر کشور، توانایی ظهور و بروز علنی در نهادهای سیاسی را ندارد، اما می‌تواند در کاهش تنش و افزایش فشار افکار عمومی بر روی سیاست مداران تاثیر بسیار زیادی داشته باشد. از این رو نهادهای بین المللی باید توجه بیشتری به این چنین کمپین‌هایی نشان دهند. زیرا این کمپین‌ها به نظر می‌رسد آخرین راه برای جلوگیری از سقوط ایران به سمت حکومتی میلیتاریستی و افزایش خفقان در کشور است.
منابع:
۱- خبرگزاری بی‌بی سی فارسی
۲، ۴، ۳- ویکی پدیا، کره شمالی، کره جنوبی، کیم ایل سونگ، کیم جونگ ایل، کیم جونگ اون
۵- چراغ آزادی، با کیم جونگ اون آشنا شوید
این مطلب اولین بار در سایت چراغ آزادی منتشر شده است
0 نظرات:
ارسال یک نظر